5 bin 200 delikten oluşan gizemli yapı: “Blockchain”i İnkalar mı icat etti?

Monte Sierpe bölgesinde bulunan, yaklaşık 1,6 km boyunca uzanan ve toplam 5 bin 200 çukurdan oluşan yapı, yaklaşık 600 yıldır gizemini koruyordu.

1933’te havadan çekilen fotoğraflarla akademik ilgi gören alanın amacı hakkında bugüne kadar savunma, su toplama, bahçecilik, mezar alanı, jeoglif veya madencilik gibi pek çok teori ortaya atıldı.

Teoriler tükendiğinde, amatör araştırmacılar yapının “uzaylılarla” ilgili olduğuna dair iddialar öne sürmeye başlamıştı.

ÇÖZÜM DİJİTAL ARKEOLOGLARDAN GELDİ

Geçen hafta hakemli bilimsel dergi Antiquity’de yayımlanan akademik bir çalışma, bu gizemi nihayet aydınlattı.

Dijital arkeologlardan oluşan araştırma ekibine göre Monte Sierpe adlı bu yapı, aslında bir hesaplama ve ticaret sistemi olarak kullanılmıştı.

Çalışmanın başyazarı Jacob Bongers, The Conversation’da kaleme aldığı yazıda, “Monte Sierpe’nin başlangıçta bir takas pazarı işlevi gördüğünü, daha sonra İnka İmparatorluğu döneminde (1400-1532) yerel halktan vergi toplamaya yarayan büyük çaplı bir muhasebe aracına dönüştürüldüğünü düşünüyoruz” dedi.

MUAZZAM KAYIT SİSTEMİ

Bongers, yapıyı günümüz diliyle tanımlayarak, “Bu tepecik, İnka İmparatorluğu için devasa bir elektronik tablo gibi işliyordu” ifadelerini kullandı. Bazı araştırmacılar buna “defter” diyor.

Dahası, şaşırtıcı düzenliliği ve her bir çukurun belirli bir işleve sahip olduğu düşüncesi, bazı bilim insanlarının bu sistemi günümüzün blok zinciri (blockchain) yapısına benzetmesine neden oldu. Bu yapı tıpkı blok zinciri gibi birbirini takip eden, doğrulanabilir kayıt birimlerinden oluşuyor.

400 yılı aşkın süre boyunca çukurların gizemi çözülememişti; şimdi ise And uygarlıklarının para kullanmadan ve yazı yazmadan yüz binlerce insanı nasıl organize ettiğine dair büyük bir sorunun yanıtını vermiş oldu.

Araştırmacı Bongers durumu özetliyor:

“İnka İmparatorluğu, devasa toplulukları para ve yazılı kayıt olmadan nasıl yönetti? Monte Sierpe bunun cevabını veriyor.”

BLOCKCHAIN NEDİR, YAPISI NASIL?

Blockchain, merkezi bir otoriteye ihtiyaç duymadan verilerin güvenli ve şeffaf bir şekilde kaydedilmesini sağlayan dağıtık bir kayıt teknolojisi.

Blok adı verilen veri parçaları, birbirine kriptografik yöntemlerle bağlanarak zincir oluşturur. Her blok, önceki bloğun bir özetini (hash), işlem kayıtlarını ve zaman damgasını içerir. Bu sayede zincirdeki veriler geriye dönük olarak değiştirilemez hale gelir.

Blockchain, işlemlerin milyonlarca cihazda tutulan kopyalar sayesinde doğrulanmasını sağlar ve manipülasyon ihtimalini neredeyse sıfıra indirir. En çok kripto para birimlerinin altyapısı olarak bilinse de tedarik zinciri, oy sistemleri, finans, sağlık ve kimlik doğrulama gibi birçok alanda kullanılabilen devrimsel bir teknoloji.