Gökyüzü bu hafta ateş toplarıyla aydınlanacak: “Geceyi gündüze çevirebilir”

Gökyüzü gözlemcileri için büyüleyici bir manzara yaklaşıyor. Her yıl eylül ile kasım ayları arasında görülen Güney Taurid meteor yağmuru, bu yıl 5-6 Kasım gecelerinde en yoğun dönemine girecek.

Dünya, bu sırada Encke Kuyruklu Yıldızı’nın geride bıraktığı toz ve kaya parçacıklarının içinden geçiyor.

Amerikan Meteor Derneği (AMS)’ne göre, bu dönemde Güney Tauridler, Kuzey Tauridler ve Orionidler aynı anda etkin olacak. Bu çakışma, Dünya atmosferine giren kozmik parçacıkların daha sık “ateş toplarına” dönüşmesi anlamına geliyor.

Space.com’un aktardığına göre, Güney Taurid meteor yağmuru sırasında oluşan parlak ateş topları, “birkaç saniyeliğine geceyi gündüze çevirebilir”.

2025 ÖZEL BİR YIL

2025 yılı, uzmanların deyimiyle bir “sürü yılı”. Bu, Dünya’nın Encke Kuyruklu Yıldızı’nın parçacık açısından zengin bir bölümünden geçtiği yıllardan biri anlamına geliyor. Bu nedenle, her saat başı 10’a kadar parlak meteor görmek mümkün olabilir.

AMS uzmanı Robert Lunsford, normal Taurid parçacıklarının “bezelye büyüklüğünde” olduğunu, ancak bu yılki “sürü parçacıklarının” beyzbol hatta basketbol boyutlarında olabileceğini söylüyor. Bu da onları gökyüzünde sıradan meteorlar yerine devasa ateş topları hâline getirebilir.

NE ZAMAN İZLENMELİ?

En iyi gözlem zamanı, dolunayın batmaya başladığı 5 Kasım gecesi yarısı (gece yarısı civarı) olarak belirtiliyor. Ancak bu yıl 5 Kasım’daki dolunay, meteorların bir kısmının parlaklığını gölgeleyebilir.

Yine de, Güney Tauridler 23 Eylül-12 Kasım, Kuzey Tauridler ise 13 Ekim-2 Aralık tarihleri arasında etkin olacak. Bu iki akımın örtüştüğü ekim sonu ile kasım başı, gözlem için en uygun dönem olarak öne çıkıyor.

KAÇ METEOR GÖRÜLEBİLİR?

Karanlık, şehir ışıklarından uzak bir bölgede, ideal koşullarda saatte 5 ila 10 meteor görmek mümkün.

Bu meteorların küçük bir kısmı (yaklaşık yüzde 1), çok parlak ateş topları şeklinde beliriyor. Ancak 2025 gibi özel yıllarda bu oran yüzde 7’ye kadar çıkabiliyor.

Taurid yağmurları yavaş hareket eden ama son derece parlak meteorlar üretmesiyle biliniyor. 2008, 2015 ve 2022 yıllarında olduğu gibi, 2025’te de gökyüzünde dikkat çekici ateş toplarının görülmesi bekleniyor.

TÜRKİYE’DEN GÖRÜLECEK Mİ?

Güney (ve aynı dönemde örtüşen Kuzey) Tauridleri Kuzey Yarımküre’den ve Türkiye’den görülebilir. Ancak gözlem kalitesi hava, ışık kirliliği ve dolunay ışığı tarafından etkileniyor.

Taurid meteorları Boğa (Taurus) takımyıldızından geliyor. Bu bölge Kuzey Yarımküre’de akşamüstü/gecenin ilerleyen saatlerinde yükseliyor, bu yüzden Türkiye gibi orta enlemlerde (ve genel olarak Kuzey Yarımküre’de) yağmuru izlemek mümkün.